Martian Sandy®

‹ Terug

Bot gezegd: door mijn persoonlijke leven ontwikkel ik momenteel een wantrouwen. Dat wantrouwen ebt weg zodra ik er met mijn vrouw over praat en ik er rustig over nadenk, maar door de emoties was een eerdere versie van dit artikel een stuk feller. Die felheid is er nog wel, maar het verhaal is genuanceerder. De felheid dreef me echter tegelijkertijd tot actie, dus ik ben nog steeds op zoek naar de juiste balans.

 

Die zoektocht naar balans is sterk verbonden met het wantrouwen wat ik heb. Door mijn leven heen heb ik altijd getracht religie een plek te geven, maar uiteindelijk waren het mensen met hun ongefundeerde verhalen die met hun felheid anderen het leven zuur maakten. De wijsheid en logica raakte zoek, waardoor ik religie de rug toekeerde. Ethiek was namelijk ver te zoeken in het gedrag van sommige mensen, ook in dat van mij, waardoor ik moest toegeven dat moreel gedrag niet altijd op een juiste manier samenvalt met religie.

 

Vervolgens kwam ik jaren later mijn vrouw tegen waarmee ik nu ben getrouwd. Ik houd van mijn vrouw en ons komende kindje en dan neemt ook de drang toe om hen te beschermen. Om een plek of samenleving te waarborgen waarin zij goed kunnen leven zonder angst. Daar ben ik juist bang voor, dat een dergelijke samenleving straks minder bestaat. Die realisatie komt niet alleen door het nieuws, maar ook door mijn confrontatie met het persoonlijke leven van mijn vrouw en haar achtergrond.

 

Zij is Nederlands, met ouders uit een land in Azië. In dat land wordt het merendeel gezien als moslim. In het leven v.d. ouders van mijn vrouw zijn er ook meerdere aspecten die als 'moslim' gezien kunnen worden: de moeder van mijn vrouw bidt, de vader van mijn vrouw kwam niet naar onze bruiloft (want zijn dochter trouwde met een afvallige en wat zou de familie in het land van herkomst wel niet denken?) en de dochters hebben veel druk gekend om met familie te trouwen. Verder is er in de uitgebreide familie sprake van ongelijke behandeling tegenover dochters en strijd om geld & macht in de familie. Deze aspecten kunnen inderdaad voornamelijk gezien worden als voortkomend uit cultuur, echter bij 'moslim' denk ikzelf eerder aan 'religie'. Die 'religie' is wat mij wantrouwen geeft.

 

Dat wantrouwen komt ten eerste door mijn angst dat de familie van mijn vrouw iets zullen doen tegen mijn gezin. Ten tweede komt dat doordat mijn vrouw en ik op straat soms worden aangekeken in Nederland door mensen van dezelfde afkomst als mijn vrouw. Het is soms dan voorgevallen dat er in de moedertaal van mijn vrouw werd geroddeld over ons, vooral vragen over welke afkomst zij heeft. Ik denk dat de enige reden om dat te vragen is of zij bij 'hen' hoort of niet. Samen met de kwesties in de familie van mijn vrouw, waar ik nu ook persoonlijk mee te maken krijg, voedt dit het wantrouwen. En dan natuurlijk helaas vooral naar mensen met dezelfde afkomst van mijn vrouw, als ook mensen uit groepen waarbij cultuur en religie elkaar heel sterk beïnvloeden. Religie lijkt namelijk de bindende factor voor mensen die zich moslim noemen, op basis waarvan ze anderen uitsluiten op volgens hen niet moreel gedrag, en de identiteit die ze willen laten zien. De moslim identiteit laten ze zien aan anderen door bepaalde culturele uitingen, ongeacht of dat nu wel of niet past bij wat de religie 'echt' bedoeld heeft. Het gaat om wat men gewend is, wat men denkt dat anderen verwachten en dus hun loyaliteit.

 

Is dit alleen in moslimgemeenschappen de situatie?

 

Nee natuurlijk niet. Bible belt gemeenschappen, de zwarte kousenkerk, evangelistische gemeenschappen, de woke groep of anti woke groepen (of wat dan ook), pro Putin of anti Putin groepen, elke vorm van religie of ideologie waar men te strak aan vast houdt. En waarbij hetzelfde proces als bij de moslimgemeenschappen zoals boven beschreven plaatsvindt, kunnen mijn wantrouwen op dezelfde wijze voeden. Ik ben alleen persoonlijk betrokken geraakt bij moslims.

 

Je zou kunnen zeggen dat dit wantrouwen ongerechtvaardigd is, dat het een uitzonderlijke situatie betreft alleen in mijn situatie of de familie van mijn vrouw. Mijn vrouw wordt dan misschien wel door haar groep gezien als een afvallige (als ze überhaupt weten tot welke groep ze behoort), maar in Nederland hoeft ze naar mijn mening zich daar nu nog geen zorgen over te maken. Echter wat als de sociaal politieke verhoudingen in Nederland veranderen? Wat als bepaalde religieuze groepen meer te zeggen krijgen?

 

Precies in dat laatste zit mijn angst. Nu is het nog goed. Nu kom ik op kantoor en heb ik een goede verhouding met een vrouw met een hoofddoek. Nu kom ik bij mijn schoonouders en zijn ze blij om ons te zien. Nu loop ik over straat met mijn vrouw (en straks met ons mixed zoontje) en kijkt er bijna niemand naar ons, worden we niet lastig gevallen. Nu kan ik nog met een collega praten over maatschappelijke onderwerpen, ook al weet ik dat hij religieus is.

 

Echter ik zie mogelijke veranderingen plaatsvinden in discussies over het maatschappelijke gedachtegoed van bepaalde religieuze groepen (ook al kan dat divers zijn). In Groot-Brittannië las ik over moslimouders die niet willen dat hun kinderen les krijgen over LGBTQ+, iets wat in Nederland in een bepaalde vorm ook gebeurt in verklaringen die op scholen door ouders ondertekend moeten worden. Deze twee religieuze groepen zijn niet verenigd, maar delen dezelfde afkeer tegen andere vormen van het traditionele gezin. Maar als met moderne technieken en moderne relaties gewoon kinderen kunnen komen, wat is dan het probleem? Waarom willen ze dat tegenhouden, ook al weten ze dat bij henzelf de relaties ook niet altijd even goed zijn? Dan gaat het dus blijkbaar alleen om het 'ons' en de macht. Het is bekend dat sommigen in de genoemde groepen er veel aan doen om hun gelijk te krijgen, zie het onderzoek van Sander Rietveld en het geheime rapport van de NTA met vermelding van 'interventies'. Ook in Nederland gebeurt er dus van alles om bepaalde standpunten van religieuze groepen te veranderen in beleid of wetten, naast gedrag in religieuze families waarbij vrouwen onderdrukt worden zoals het verhaal van Lale Gül laat zien. Dat laatste beperkt zich niet alleen tot religieuze groepen, maar valt er wel vaak mee samen.

 

Ik wil mijn zoon niet in een dergelijke samenleving of gezin laten opgroeien. Ik wil dat zijn levenskeuzes open blijven en dat hij niet opgroeit in een familie die hem naar zijn leven staat door zijn mixed achtergrond, of dat er geweld in het gezin wordt gebruikt. Echter als wij deze religieuze groepen hun gang laten gaan, dan kan het wel meer zo worden. Dan blijven er mensen opgroeien in dergelijke gezinnen, wat tegelijkertijd ook alleen maar tot een splijting in de Nederlandse samenleving kan leiden. Tot onbegrip. Tot wantrouwen omdat de religieuze groepen, de familie van mijn vrouw, in de achtergrond streven naar een bepaalde samenleving waarin ik niet wil leven. Of anderen in wil laten leven.

 

Het doel voor nu moet daarom zijn om niet alleen de doelen van deze groepen te voorkomen, maar ook om mensen in deze groepen in te laten zien dat het anders kan en hen een andere manier van leven te laten omarmen. Echter dat laatste zal lastig zijn, want de religieuze groepen hebben vaak ook een sterke gemeenschap. Soms verwacht ik zelfs dat het toebehoren tot deze gemeenschap van groter belang is voor haar leden dan de boodschap van haar religie of ideologie. Indien dat het geval is, dan zou het ook kunnen dat niet elk lid de boodschap van zijn of haar groep hetzelfde ziet. De binding van de 'normen en waarden' van een groep zijn dan flexibel, ook omdat niet ieder lid van een groep met dezelfde dagelijkse problemen wordt geconfronteerd. Dat leidt ertoe dat men de normen & waarden zelf moet interpreteren, en dat betekent tegelijkertijd dat men via haar eigen sociaal economische positie eigenlijk niet tot dezelfde groep behoort als iedereen in de religieuze groep. 

 

Als dat zo is, dan ligt de oplossing in het aangaan van nieuwe netwerken & bindingen die over de grenzen van de oude groepen gaan, deze duidelijk voor iedereen visueel in kaart te brengen en tegelijkertijd de mogelijkheid te bieden oude banden sneller te verbreken. De uitdaging ligt dan nog wel in het vinden waar de vraag ligt, welke groepsleden hebben bijvoorbeeld andere behoeften zoals jongeren die meer vrijheid willen, als ook hoe we samen constructief aan de behoefte kunnen voorzien. 

 

Als mensen überhaupt dat samen willen doen, want zelfs de auteur van deze tekst start het verhaal met 'wantrouwen'. Sommige mensen en groepen floreren juist bij competitie in plaats van samenwerking. Samenwerking is ook niet altijd wenselijk, want je kan niet altijd voldoen aan ieders wensen. Wat wel kan is jezelf flexibel opstellen als individu en bereid zijn soms om oude banden of loyaliteiten op te breken. Alleen op die manier kan je jezelf weer openstellen voor nieuwe banden.

 

Maar hoe neem je die eerste stap?

 

Welke nieuwe banden wil jij aangaan?